Poradnia Lekarska INSULA

Echo serca

Cena badania zależy od lekarza wykonującego badanie:
170 zł / 200 zł

Echo serca to nieinwazyjne i bezbolesne badanie, które pozwala na ocenę pracy serca, szczególnie u osób z problemami z sercem. Wykonywane jest za pomocą specjalistycznego urządzenia emitującego fale ultradźwiękowe. Jakie są wskazania do wykonania echa serca? Co należy wiedzieć na temat jego przebiegu oraz interpretacji wyników?

Na czym polega echo serca?

Echo serca to potoczna nazwa echokardiografii serca. Badanie nazywane jest również USG serca lub UKG (ultrasonokardiografia). Echo serca zaliczane jest do badań diagnostyki obrazowej. W badaniu wykorzystuje się fale ultradźwiękowe, które odbijają się od badanych struktur, co pozwala na odczytanie gotowego obrazu na monitorze. Do zrobienia echa serca wykorzystuje się ultradźwięki o częstotliwości od 1 do 10 MHz. Obraz z badania można wydrukować lub zapisać w formie wideo.

Echokardiogram – podstawowe oceniane parametry:

  1. położenie serca, grubość serca, wymiary i proporcje jam serca,
  2. ocena funkcji skurczowej lewej komory serca,
  3. budowa zastawek oraz przepływy,
  4. nieprawidłowe połączenia i przepływy pomiędzy jamami serca,
  5. guzy serca,
  6. osierdzie.
Wskazania do wykonania echa serca

Echo serca wskazane jest dla osób, u których występują zaburzenia w pracy tego narządu: obejmujące szmery, problemy z rytmem i trudne do wyjaśnienia bóle. Ponadto echokardiografia powinna być wykonywana u osób cierpiących na poważne choroby serca, takie jak:

  1. choroba niedokrwienna,
  2. zapalenie mięśnia sercowego,
  3. zapalenie wsierdzia,
  4. choroba zakrzepowa,
  5. przebyte zawały.

Wskazaniem do udania się na badanie echokardiograficzne jest też zdiagnozowane nadciśnienie tętnicze. Powikłania tego schorzenia mogą dotykać mięśnia sercowego i prowadzić do przerostów w obrębie lewej komory. Choroby przewlekłe serca lub wady zastawek również należy monitorować, a lekarz może zlecić w tym celu właśnie badanie UKG.

Echokardiogram może pomóc wykryć:

  1. uszkodzenia spowodowane zawałem serca – w którym dopływ krwi do serca został nagle zablokowany,
  2. niewydolność serca – gdy serce nie pompuje wystarczającej ilości krwi pod odpowiednim ciśnieniem,
  3. wrodzone choroby serca – wady wrodzone, które wpływają na normalne funkcjonowanie serca,
  4. problemy z zastawkami serca – problemy z zastawkami kontrolującymi przepływ krwi w sercu,
  5. kardiomiopatie- w której ściany serca pogrubiają się lub powiększają,
  6. zapalenie wsierdzia – infekcja zastawek serca.
Rodzaje echa serca

Badanie echokardiograficzne przeprowadza się na kilka sposobów, a uzupełniająco również z wykorzystaniem dodatkowych technik. Podstawowe metody wykonania UKG to:

Echo serca przezklatkowe – badanie wykonywane przez ścianę klatki piersiowej, jest to podstawowa metoda diagnostyczna wybierana zarówno w celu rozpoznania przyczyn omdleń, szmerów serca czy bolesności w klatce, jak i w diagnostyce zawałów, choroby niedokrwiennej, nadciśnienia tętniczego i płucnego, schorzeń osierdzia i aorty.

Echo serca przezprzełykowe (TEE) – w którym sonda echokardiogramu wprowadzana jest przez gardło, dzięki czemu bezpośrednio przylega do serca (twoje gardło zostanie znieczulone miejscowym sprayem znieczulającym, możesz też otrzymać środek uspokajający, aby pomóc Ci się zrelaksować). Przed tym badaniem może być konieczne unikanie jedzenia przez kilka godzin. Obraz uzyskiwany w badaniu TEE jest bardzo wyraźny i niezakłócony przez szczególne warunki anatomiczne (np., otyłość, deformacja klatki piersiowej) z uwagi na bliskie sąsiedztwo przełyku z lewą częścią serca, co minimalizuje odległość między sondą, a strukturami serca. Badanie jest wykonywane, jeżeli zwykłe badanie przezklatkowe nie może nam dostarczyć dokładnych informacji potrzebnych w leczeniu pacjenta.

Badanie przezprzełykowe wykonuje się przy podejrzeniu:

  1. rozwarstwienia aorty,
  2. skrzepliny w jamach serca,
  3. zapalenia wsierdzia na sztucznych zastawkach,
  4. zaburzeń funkcjonowania takich protez.

Występują jednak przeciwwskazania do wykonania powyższego badania, jest to m.in.:

  1. zwężenie przełyku,
  2. guzy przełyku,
  3. owrzodzenie i perforacja przełyku,
  4. uchyłkowatość przełyku,
  5. aktywne krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego,
  6. perforacja trzewi,
  7. skaza krwotoczna.

Echokardiogram obciążeniowy (wysiłkowy, farmakologiczny, Stress echo) – jest to badanie echokardiograficzne z wykorzystaniem dwóch metod diagnostycznych: elektrokardiografię wysiłkową (próby wysiłkowej EKG) i badanie echokardiograficzne (echa serca). Stres ECHO polega na wykorzystaniu różnego typu testów pobudzających kurczliwość i/lub wywołujących kontrolowane niedotlenienie mięśnia sercowego z jednoczesną echokardiograficzną oceną kurczliwości serca. Badanie to prowadzone jest podczas lub tuż po okresie ćwiczeń na bieżni lub rowerze treningowym bądź też, po wstrzyknięciu leku (dobutamina, wazodylatatory), który powoduje, że serce pracuje ciężej. Badanie to stosowane jest w diagnostyce choroby wieńcowej serca, wad zastawkowych serca oraz kardiopatii przerostowej.

Echokardiogram kontrastowy – w przypadku tego badania stosuje się gdy środek kontrastowy, który jest wstrzykiwany do krwioobiegu przed wykonaniem echokardiogramu. Substancja ta wyraźnie pokazuje się na monitorze echokardiogramu i może pomaga stworzyć lepszy obraz serca.

Echokardiogram wewnątrzsercowy (ICE) – ten rodzaj echokardiografii wykonywany jest za pomocą sond w ramach cewnikowania serca, nie wymaga znieczulenia ogólnego. Rodzaj echokardiogramu zależy od ocenianego stanu serca i stopnia szczegółowości obrazów. Przykładowo echokardiogram wysiłkowy może być zalecany, jeśli problemy z sercem są wywoływane przez aktywność fizyczną.

Istnieją cztery specjalne rodzaje echokardiografii:

Echokardiografia w trybie M – jest to najprostszy rodzaj echokardiografii. Pozwala uzyskać dynamiczny przekrój serca w jednej wybranej płaszczyźnie. Stosuje się ją w diagnostyce szybko poruszających się struktur (np. zastawek, skrzeplin, guzów, wegetacji), która pozwala też na zmierzenie grubości poszczególnych ścian serca, wymiarów jam, dużych naczyń (aorty, tętnicy płucnej, żyły głównej górnej i dolnej) i innych przestrzeni. Umożliwia również ocenę kurczliwości i asynchronii skurczu komór serca.

Echokardiografia dopplerowska – technika Dopplera służy do pomiaru i oceny przepływu krwi przez komory serca i zastawki. Ilość krwi wypompowywanej z każdym uderzeniem wskazuje na funkcjonowanie serca. Ponadto Doppler może wykryć nieprawidłowy przepływ krwi w sercu, co może wskazywać na takie problemy, jak ubytek między komorami serca, problem z jednym lub większą liczbą czterech zastawek serca lub problem ze ścianami serca.

Color Doppler – jest to ulepszona forma echokardiografii dopplerowskiej. W przypadku kolorowego Dopplera do określania kierunku przepływu krwi używane są różne kolory. Upraszcza to interpretację techniki Dopplera.

Echokardiografia 2-D (2-wymiarowa) – ta technika jest używana do oglądania rzeczywistych struktur i ruchu struktur serca. Widok echa 2D wyświetlany na monitorze ma kształt stożka i można obserwować ruch struktur serca w czasie rzeczywistym. Dzięki temu lekarz może zobaczyć różne struktury serca w pracy i je ocenić.

Echo serca – przygotowanie

Sposób przygotowania się do echa serca uzależniony jest od odmiany badania. W przypadku, w którym wykonywane jest echo przezklatkowe, konieczne jest rozebranie się od pasa w górę i ułożenie na plecach. Echokardiografia przezprzełykowa wymaga natomiast stawienia się na nim na czczo lub minimum cztery godziny po ostatnim posiłku. Poza tym nie jest wymagane inne przygotowanie się do standardowego UKG.

Zrezygnowanie z posiłku na krótko przed badanem zalecane jest też w przypadku USG serca z obciążeniem. Gdy procedura wymaga od pacjenta wykonania konkretnych ćwiczeń fizycznych, wskazane jest też wybranie wygodnego stroju oraz butów.

O czym powiedzieć lekarzowi przed echem serca?

Przed echem serca należy poinformować lekarza o tym, czy kiedykolwiek miało się problemy z sercem. Takie informacje są bardzo istotne dla interpretacji wyników badania. Ważna jest też informacja o przyjmowanych lekach, np. insulinie. Lekarza należy zapytać, czy przed badaniem można normalnie przyjąć wszystkie środki farmaceutyczna na choroby przewlekłe.

 

Jak przebiega echo serca?

Klasyczne echo serca przezklatkowe odbywa się w wyciszonym pomieszczeniu. Pacjentowi leżącemu na plecach lekarz nanosi na skórę żel ułatwiający rozchodzenie się fal ultradźwiękowych. Zazwyczaj samo badanie ultrasonografem wykonuje się w leżeniu na lewym boku.

Gdy pacjent znajdzie się w tej pozycji, lekarz przykłada do ciała głowicę urządzenia. Sprzęt do badania przez przesyłane fale dźwiękowe odbiera echo. Na monitorze ukazuje się obraz serca, co pozwala na wykrycie wszelkich nieprawidłowości. Badanie trwa od kilku do kilkunastu minut i w jego trakcie nie wolno się ruszać.

Przy echu serca przezprzełykowym wykonuje się aerozolem znieczulenie miejscowe tylnej ściany gardła. Jeżeli pacjent jest zestresowany i źle znosi badanie, podaje się też leki uspokajające. Następnie do jamy ustnej wprowadzana jest specjalna sonda, która dociera na głębokość od 32 do 38 cm poniżej zębów (czyli w okolicach mięśnia sercowego). Pozwala to na przedstawienie dokładnego obrazu lekarzowi wykonującemu badanie.

Ile trwa echo serca?

Czas trwania echa serca to średnio 15–30 minut w przypadku badania przezklatkowego i Doppler. Echo serca przezprzełykowe zajmuje średnio 10–15 minut.

 

O czym należy pamiętać po echu serca?

Tradycyjne echo serca przez ścianę klatki piersiowej nie wiąże się z żadnymi zalecaniami pozabiegowymi. Trzeba za to pamiętać, że po echu serca metodą przezprzełykową przez 24 godziny zabronione jest spożywanie alkoholu. Można też spodziewać się niedogodności takich jak suchość w gardle, lekkie łaskotanie, ból gardła czy chrypka. Te objawy nie są niepokojące, ale jeśli pojawią się problemy z mówieniem czy duszności, mamy do czynienia z powikłaniami, które należy skonsultować z lekarzem.

Echo serca – norma

Echo serca to badanie, podczas którego mierzona jest tzw. frakcja wyrzutowa, która określa ryzyko wystąpienia schorzeń układu krwionośnego. Oznacza ona procent objętości krwi przepompowywanej z serca w ciągu jednego skurczu. Najczęściej oceniana jest frakcja wyrzutowa lewej komory. Jeśli chodzi o normę, w echu serca wynosi ona minimum 60–65 proc. Należy tu podkreślić, że normy zależą od płci, wieku i ogólnej budowy ciała (wzrost i waga).

Echo serca – interpretacja wyników

Frakcja wyrzutowa powyżej normy oznacza, że nie istnieje zagrożenie życia ze względu na stany chorobowe. Jej niskie wartości oznaczają natomiast, że mięsień sercowy jest słaby lub niewydolny. Wyniki echa serca pozwalają na określenie, czy występują określone schorzenia lub zaburzenia (np. czy przebyło się zawał serca). Niska frakcja wyrzutowa może być skutkiem nieleczonych chorób tego narządu lub długotrwałego nadciśnienia.

Echo serca – powikłania

Standardowy echokardiogram jest prostą, bezbolesną i bezpieczną procedurą. Nie wywołuje żadnych skutków ubocznych, jedynie co to żel ultrasonograficzny, który stosowany jest podczas badania może być zimny i u niektórych osób może powodować reakcje uczuleniową. W przeciwieństwie do innych badań, takich jak RTG i tomografia komputerowa, podczas echokardiogramu nie stosuje się promieniowania. Istnieją jednak pewne zagrożenia związane z mniej powszechnymi rodzajami echokardiogramu. Badanie przezprzełykowe może być nieprzyjemne, a przez kilka godzin po jego przeprowadzeniu gardło może być obolałe. Po zastosowaniu środków uspokajających nie powinno się prowadzić samochodu.

Podczas echokardiogramu wysiłkowego możesz odczuwać mdłości, zawroty głowy oraz ból w klatce piersiowej. Istnieje również niewielka szansa, że ​​procedura wyzwoli nieregularne bicie serca lub zawał serca, ale podczas badania będziesz uważnie monitorowany i zostanie zatrzymane, jeżeli pojawią się oznaki jakichkolwiek problemów.

Niektóre osoby reagują na środek kontrastowy stosowany podczas echokardiogramu kontrastowego. To często powoduje jedynie łagodne objawy, takie jak swędzenie, ale w rzadkich przypadkach może wystąpić poważna reakcja alergiczna.

Echo serca płodu – badanie w trakcie ciąży

Kobiety w ciąży mogą wykonać echo serca płodu. Nie jest to badanie obowiązkowe, ale w niektórych przypadkach ginekolog może je zlecić, np. wtedy gdy zachodzi podejrzenie wystąpienia u płodu wady serca lub arytmii.

Inne wskazania do wykonania echa serca płodu obejmują:

  1. chorobę autoimmunologiczną matki;
  2. cukrzycę ciążową;
  3. przyjmowanie przez ciężarną niektórych leków;
  4. spożywanie alkoholu w ciąży;
  5. występowanie wad serca u członków rodziny.

Echo serca płodu wykonywane jest podobnie jak zwykłe badanie. Dzięki wysokiej częstotliwości ultradźwięków można uzyskać dokładne dane na temat budowy klatki piersiowej i serca płodu, a także przepływu krwi oraz tętna.

Echo serca – zalety

Echo serca jest badaniem, które wykazuje wiele istotnych zalet. Przede wszystkim jest to badanie nieinwazyjne (w przypadku echokardiografii przezprzełykowej – półinwazyjne), nieszkodliwe i bez pojawienia się skutków ubocznych. Ponadto, badanie to jest szeroko dostępne, aby je jednak wykonać należy uzyskać skierowanie od lekarza rodzinnego do kardiologa, wówczas on przeprowadzi sam lub skieruje na echokardiogram. Ważne jest to, że jest to badanie powtarzalne (porównywalne) i rozwijające się (techniki tkankowe, obrazowanie 3D i 4D, ultrasonografia wewnątrznaczyniowa i wewnątrzsercowa).

Cena badania: 250

Zobacz inne badania: